Fazantbes en 'bloeiend boskoop'
Leycesteria formosa, de fazantenbes, wordt vrijwel niet in het openbaar plantsoen aangeplant. Waarom plant gemeente Boskoop deze nu wel en bovendien nog naast het soort twee cultuurvarieteiten aan?
Over het algemeen zijn de houtige gewassen in onze (openbare) buitenruimte beperkt tot ongeveer 200 soorten en cultuurvarieteiten. Terwijl er veel meer geschikte soorten zijn. Bovendien hoe meer variatie, hoe minder kwetsbaar. Iepziekte, watermerkziekte, bacterievuur, bloedingsziekte, massaria en nu weer Essentaksterfte, we schijnen het maar niet te leren. Gemeente Boskoop heeft nu een heel bijzonder project: 'Bloeiend Boskoop'.
Als boomteeltdorp wil zij de boomteelt met zijn grote variatie aan gewassen terug laten komen in de openbare
ruimte. De afdeling wijkbeheer heeft dit in samenwerking met enkele dendrologen opgezet en nu worden de gewassen op een (ook weer) bijzondere aanbestedingswijze ingekocht. Zo'n project, 'Bloeiend Boskoop' genoemd, verdient
navolging. En uiteraard hoort daar een zeldzame verschijning als de Fazantenbes bij. Deze plant, die alleen mondjesmaat in particuliere tuinen wordt geplant, verdient deze eer. Op een droge arme grond wordt Leyceteria
een sierlijke heester tot ruim 1 meter hoog en breed. De Leycesteria formosa blijkt zich evenwel op kleigrond ook prima thuis te voelen: gezonde groei en ook weer uitbundige bloei. Alleen groeit de struik op kleigrond uit tot ruim 3
meter hoog en breed! Zulke groeiverschillen en het op alle gronden goed doen, komen we slechts zeer zelden tegen bij houtige gewassen. Aangeplant op veengrond wordt de Leycesteria 1,5 tot 2,5 meter. Na deze kennismaking heb
ik deze heester daarom geadviseerd op venige klei-grond binnen het project Bloeiend Boskoop.
Deze bladverliezende struik bloeit met witte bloemen in een hangende aar, omgeven door rode schutbladeren. De bloemen worden gevolgd door bessen en omdat de rode schutbladeren blijven, heeft de bloeiwijze van juni/juli tot de vorst sierwaarde. De bes verkleurt van groen via roodviolet naar zwart. De cv Golden Lantern heeft geelgroen blad, het jonge blad is iets rood gekleurd, wat mooi afsteekt bij het gele (voorjaars)blad. De cv 'Purple Rain' is zo genoemd vanwege de paarsviolette kleur van de schutbladeren. Leycesteria is inheems in de Himalaya en groeit daar op de hellingen, kan dus vorst verdragen. De holle stengels kunnen behoorlijk invriezen. Omdat de Leycesteria bloeit op eenjarig hout, doet dit geen afbreuk aan de sierwaarde. De struik is ingevoerd in Europa omstreeks 1825.
Fazanten eten graag van de bessen en de Leycesteria is ingevoerd om als fazantvoer te dienen, waarschijnlijk vooral voor fazanten die door jagers werden uitgezet. Ook bij andere vogels zijn de bessen geliefd. De plant dankt zijn naam aan William Leycester, plantkundige en rechter in Bengali. (16e eeuw), formosa betekend mooi, schoon.
Wilt u hier een boom over opzetten, een gedegen advies en/of ondersteuning voor uw groenafdeling? [email protected] of 06-22072525.
Bloeiend Boskoop, in samenwerking met wijkbeheer en Cobra boomadviseurs.
Inkoop plantmateriaal via een portal online: een bijzondere wijze van onderhandse aanbesteding, in samenwerking met Cobra boomadviseurs.
Over het algemeen zijn de houtige gewassen in onze (openbare) buitenruimte beperkt tot ongeveer 200 soorten en cultuurvarieteiten. Terwijl er veel meer geschikte soorten zijn. Bovendien hoe meer variatie, hoe minder kwetsbaar. Iepziekte, watermerkziekte, bacterievuur, bloedingsziekte, massaria en nu weer Essentaksterfte, we schijnen het maar niet te leren. Gemeente Boskoop heeft nu een heel bijzonder project: 'Bloeiend Boskoop'.
Als boomteeltdorp wil zij de boomteelt met zijn grote variatie aan gewassen terug laten komen in de openbare
ruimte. De afdeling wijkbeheer heeft dit in samenwerking met enkele dendrologen opgezet en nu worden de gewassen op een (ook weer) bijzondere aanbestedingswijze ingekocht. Zo'n project, 'Bloeiend Boskoop' genoemd, verdient
navolging. En uiteraard hoort daar een zeldzame verschijning als de Fazantenbes bij. Deze plant, die alleen mondjesmaat in particuliere tuinen wordt geplant, verdient deze eer. Op een droge arme grond wordt Leyceteria
een sierlijke heester tot ruim 1 meter hoog en breed. De Leycesteria formosa blijkt zich evenwel op kleigrond ook prima thuis te voelen: gezonde groei en ook weer uitbundige bloei. Alleen groeit de struik op kleigrond uit tot ruim 3
meter hoog en breed! Zulke groeiverschillen en het op alle gronden goed doen, komen we slechts zeer zelden tegen bij houtige gewassen. Aangeplant op veengrond wordt de Leycesteria 1,5 tot 2,5 meter. Na deze kennismaking heb
ik deze heester daarom geadviseerd op venige klei-grond binnen het project Bloeiend Boskoop.
Deze bladverliezende struik bloeit met witte bloemen in een hangende aar, omgeven door rode schutbladeren. De bloemen worden gevolgd door bessen en omdat de rode schutbladeren blijven, heeft de bloeiwijze van juni/juli tot de vorst sierwaarde. De bes verkleurt van groen via roodviolet naar zwart. De cv Golden Lantern heeft geelgroen blad, het jonge blad is iets rood gekleurd, wat mooi afsteekt bij het gele (voorjaars)blad. De cv 'Purple Rain' is zo genoemd vanwege de paarsviolette kleur van de schutbladeren. Leycesteria is inheems in de Himalaya en groeit daar op de hellingen, kan dus vorst verdragen. De holle stengels kunnen behoorlijk invriezen. Omdat de Leycesteria bloeit op eenjarig hout, doet dit geen afbreuk aan de sierwaarde. De struik is ingevoerd in Europa omstreeks 1825.
Fazanten eten graag van de bessen en de Leycesteria is ingevoerd om als fazantvoer te dienen, waarschijnlijk vooral voor fazanten die door jagers werden uitgezet. Ook bij andere vogels zijn de bessen geliefd. De plant dankt zijn naam aan William Leycester, plantkundige en rechter in Bengali. (16e eeuw), formosa betekend mooi, schoon.
Wilt u hier een boom over opzetten, een gedegen advies en/of ondersteuning voor uw groenafdeling? [email protected] of 06-22072525.
Bloeiend Boskoop, in samenwerking met wijkbeheer en Cobra boomadviseurs.
Inkoop plantmateriaal via een portal online: een bijzondere wijze van onderhandse aanbesteding, in samenwerking met Cobra boomadviseurs.
Echte bomen?
|
Te lezen op de website van een van de grootste boomverzorgingsbedrijven van Nederland: Een oud gezegde (vrij naar ...) luidt: "Als een boom drie namen heeft, gaat deze drie decennia mee". Daar schuilt waarheid in. Verwacht dus niet dat een laan van cultuurvariëteiten (met drie namen) lang meegaat of monumentaal wordt. Gebruik daarom echte bomen (met niet meer dan twee namen) voor structurele beplantingen.
Te lezen op www.arboretum-denieuweooster.nl (boom van de maand, beschrijving over de wilgbladige peer): Een bekende boomspecialist hield eens op zijn website een pleidooi alleen nog maar bomen aan te planten met twee namen. Dit houdt dus in geen cultuurvariëteiten meer aan te planten, nu zijn sommige cultuurvariëteiten zwakker dan de soort terwijl het verschil niet zo groot is. Er zijn ook cultuurvariëteiten die minstens net zo sterk zijn en soms (in ons klimaat en bij onze grond) zelfs sterker. Je moet er toch niet aan denken dat bijvoorbeeld de mooie slanke Italiaanse populier (Populus nigra ‘Italica’) uit ons landschap zou verdwijnen. Gelukkig zijn er nog (enkele) boomdeskundigen met voldoende kennis van het sortiment die weten wanneer ze met succes soorten en wanneer ze met succes cultuurvariëteiten aan kunnen planten. |
|
Voor arboretum "De Nieuwe Ooster" schrijf ik artikelen voor de "boom van de maand". In de beschrijving van de
Pyrus salicifolia 'Pendula' heb ik het antwoord op de stelling betreffende het planten van bomen met twee namen geschreven. Cultuurperen (drie namen) kunnen indrukwekkende bomen worden, leeftijden tot 200 jaar komen voor. Ook de geënte rode beuk vertoond in de praktijk weinig verschil met de gezaaide beuk wat betreft gezondheid, levensduur en majestueusiteit. Inderdaad zijn een aantal cultuurvariëteiten redelijk zwak en is 30 jaar voor deze planten oud, denk aan vele prunussen. Dezelfde cultuurvariëteiten worden in Japan bijvoorbeeld makkelijk 200 jaar oud, de Japanse boomkwekers gebruiken voor deze Prunussen een ander onderstam, het minder sterk zijn van cultuuvariëteiten heeft in dit geval te maken met de kombinatie onderstam/ent, het juiste uitgangsmateriaal (bepaald
door de kweker) bepaalt de levensduur.
Monumentale bomen met drie namen zijn er vele, de genoemde rode beuk bijvoorbeeld, maar ook de Tilia europeaea 'Euchlora' en andere Linde-cultivars, vele Iepen enz. In feite moeten we de Plataan hier ook onder rekenen. Platanus x hispanica is een kruising en in feite verkeerd benaamd, als we deze nu zouden benamen kreeg hij beslist drie namen, net als de Alnus x speathii 'Speath', ook een plant met drie namen die zich in de praktijk bewezen heeft. Het succes van een boom hangt van vele factoren af en de juiste keus boom voor die bepaalde plaats is zeer belangrijk. De stelling over bomen met drie namen zegt mijns inziens dat de sortimentskennis van vele boomdeskundigen niet is afgestemd op de mogelijkheden van het thans gekweekte sortiment. Jammer en tijd om hier iets aan te doen.
(Ouderkerk aan den IJssel, juni 2009).
Pyrus salicifolia 'Pendula' heb ik het antwoord op de stelling betreffende het planten van bomen met twee namen geschreven. Cultuurperen (drie namen) kunnen indrukwekkende bomen worden, leeftijden tot 200 jaar komen voor. Ook de geënte rode beuk vertoond in de praktijk weinig verschil met de gezaaide beuk wat betreft gezondheid, levensduur en majestueusiteit. Inderdaad zijn een aantal cultuurvariëteiten redelijk zwak en is 30 jaar voor deze planten oud, denk aan vele prunussen. Dezelfde cultuurvariëteiten worden in Japan bijvoorbeeld makkelijk 200 jaar oud, de Japanse boomkwekers gebruiken voor deze Prunussen een ander onderstam, het minder sterk zijn van cultuuvariëteiten heeft in dit geval te maken met de kombinatie onderstam/ent, het juiste uitgangsmateriaal (bepaald
door de kweker) bepaalt de levensduur.
Monumentale bomen met drie namen zijn er vele, de genoemde rode beuk bijvoorbeeld, maar ook de Tilia europeaea 'Euchlora' en andere Linde-cultivars, vele Iepen enz. In feite moeten we de Plataan hier ook onder rekenen. Platanus x hispanica is een kruising en in feite verkeerd benaamd, als we deze nu zouden benamen kreeg hij beslist drie namen, net als de Alnus x speathii 'Speath', ook een plant met drie namen die zich in de praktijk bewezen heeft. Het succes van een boom hangt van vele factoren af en de juiste keus boom voor die bepaalde plaats is zeer belangrijk. De stelling over bomen met drie namen zegt mijns inziens dat de sortimentskennis van vele boomdeskundigen niet is afgestemd op de mogelijkheden van het thans gekweekte sortiment. Jammer en tijd om hier iets aan te doen.
(Ouderkerk aan den IJssel, juni 2009).
©Foto’s en teksten: Mari’an van Loon en Maarten van Atten
Maarten H.van Atten
Gesina van der Molenstraat 3
2401 MD Alphen aan den Rijn
0172-769159/06-22072525
[email protected]
Gesina van der Molenstraat 3
2401 MD Alphen aan den Rijn
0172-769159/06-22072525
[email protected]
