Beleid en beheer openbare ruimte
  • Welkom
  • Maarten H. van Atten
  • De juiste boom op de juiste plaats
  • Boomstambeschoeiing
  • Contactgegevens
  • Boomdeskundige nodig?
Volg ons op twitter of op linkedin.

Fazantbes en 'bloeiend boskoop'

Leycesteria formosa, de fazantenbes, wordt vrijwel niet in  het openbaar  plantsoen aangeplant. Waarom plant gemeente Boskoop deze nu wel en bovendien  nog  naast het soort twee cultuurvarieteiten aan?
Over het algemeen zijn de houtige gewassen in onze (openbare) buitenruimte beperkt tot ongeveer 200 soorten en cultuurvarieteiten. Terwijl er veel meer geschikte soorten zijn. Bovendien hoe meer variatie, hoe minder kwetsbaar. Iepziekte, watermerkziekte,  bacterievuur, bloedingsziekte, massaria en nu weer Essentaksterfte, we schijnen het maar niet te leren. Gemeente Boskoop heeft nu een heel bijzonder project: 'Bloeiend Boskoop'.
Als boomteeltdorp wil zij de boomteelt met zijn grote variatie aan gewassen  terug laten komen in de openbare
ruimte. De afdeling wijkbeheer heeft dit in samenwerking met enkele dendrologen opgezet en nu worden de gewassen op een (ook  weer) bijzondere aanbestedingswijze ingekocht. Zo'n project, 'Bloeiend Boskoop' genoemd, verdient
navolging. En uiteraard hoort daar een zeldzame verschijning  als de Fazantenbes bij. Deze plant, die alleen mondjesmaat in particuliere  tuinen wordt geplant, verdient deze eer. Op een droge arme grond wordt  Leyceteria
een sierlijke heester tot ruim 1 meter hoog en breed. De Leycesteria  formosa blijkt zich evenwel op kleigrond ook prima thuis te voelen: gezonde  groei en ook weer uitbundige bloei. Alleen groeit de struik op kleigrond uit tot  ruim 3
meter hoog en breed! Zulke groeiverschillen en het op alle gronden goed  doen, komen we slechts zeer zelden tegen bij houtige gewassen. Aangeplant op  veengrond wordt de Leycesteria 1,5 tot 2,5 meter. Na deze kennismaking heb
ik  deze heester daarom geadviseerd op venige klei-grond binnen het project Bloeiend  Boskoop.
Deze bladverliezende struik bloeit met witte bloemen in een  hangende aar, omgeven door rode schutbladeren. De bloemen worden gevolgd door  bessen en omdat de rode schutbladeren blijven, heeft de bloeiwijze van juni/juli  tot de vorst sierwaarde. De bes verkleurt van groen  via roodviolet naar zwart. De cv Golden Lantern heeft geelgroen blad, het jonge blad is  iets rood  gekleurd, wat mooi afsteekt bij het gele (voorjaars)blad. De cv 'Purple Rain' is  zo genoemd vanwege de paarsviolette kleur van de schutbladeren. Leycesteria is  inheems in de Himalaya en groeit daar op de hellingen, kan dus  vorst verdragen.  De holle stengels kunnen behoorlijk invriezen. Omdat de  Leycesteria bloeit  op eenjarig hout, doet dit geen afbreuk aan de sierwaarde. De struik is  ingevoerd in Europa omstreeks 1825.
Fazanten eten graag van de bessen en de  Leycesteria is ingevoerd om als fazantvoer te dienen, waarschijnlijk vooral voor  fazanten die door jagers werden uitgezet. Ook bij andere vogels zijn de bessen  geliefd. De plant dankt zijn naam aan William Leycester, plantkundige en rechter  in Bengali. (16e  eeuw), formosa betekend mooi, schoon.
Wilt u hier een boom over opzetten, een gedegen advies en/of ondersteuning voor uw groenafdeling?
[email protected]  of 06-22072525.
Bloeiend  Boskoop, in samenwerking met  wijkbeheer en Cobra boomadviseurs.
Inkoop plantmateriaal via een portal online: een bijzondere  wijze van onderhandse aanbesteding, in samenwerking met  Cobra  boomadviseurs.

Echte bomen?

Te lezen op de website van een van de grootste boomverzorgingsbedrijven van Nederland: Een oud gezegde (vrij naar ...) luidt: "Als een boom drie namen heeft, gaat deze drie decennia mee". Daar schuilt waarheid in. Verwacht dus niet dat een laan van cultuurvariëteiten (met drie namen) lang meegaat of monumentaal wordt. Gebruik daarom echte bomen (met niet meer dan twee namen) voor structurele beplantingen.
Te lezen op
www.arboretum-denieuweooster.nl (boom van de maand, beschrijving over de wilgbladige peer): Een bekende boomspecialist hield eens op zijn website een pleidooi alleen nog maar bomen aan  te planten met twee namen. Dit houdt dus in geen cultuurvariëteiten meer aan te planten, nu zijn sommige cultuurvariëteiten zwakker dan de soort terwijl het verschil niet zo groot is. Er zijn ook cultuurvariëteiten die minstens net zo sterk zijn en soms (in ons klimaat en bij onze grond) zelfs sterker. Je moet er toch niet aan denken dat bijvoorbeeld de mooie slanke Italiaanse populier (Populus nigra ‘Italica’) uit ons landschap zou verdwijnen. Gelukkig zijn er nog (enkele) boomdeskundigen met voldoende kennis van het sortiment die weten wanneer ze met succes soorten en wanneer ze met succes cultuurvariëteiten aan kunnen planten.

Foto
Voor arboretum "De  Nieuwe Ooster" schrijf ik artikelen voor de "boom van de maand". In de beschrijving van de
Pyrus salicifolia 'Pendula' heb ik het antwoord op de stelling betreffende het  planten van bomen met twee namen geschreven. Cultuurperen (drie namen) kunnen indrukwekkende bomen worden, leeftijden tot 200 jaar komen voor. Ook de geënte rode beuk vertoond in de praktijk weinig verschil met de gezaaide beuk wat betreft gezondheid, levensduur en majestueusiteit. Inderdaad zijn een aantal cultuurvariëteiten redelijk zwak en is 30 jaar voor deze planten oud, denk aan vele prunussen. Dezelfde cultuurvariëteiten worden in Japan bijvoorbeeld makkelijk 200 jaar oud, de Japanse boomkwekers gebruiken voor deze Prunussen een ander onderstam, het minder sterk zijn van cultuuvariëteiten heeft in dit geval te maken met de kombinatie onderstam/ent, het juiste uitgangsmateriaal (bepaald
door de kweker) bepaalt de levensduur. 
Monumentale bomen met drie namen zijn er vele, de genoemde rode beuk bijvoorbeeld, maar ook de Tilia europeaea 'Euchlora' en andere Linde-cultivars, vele Iepen enz. In feite moeten we de Plataan hier ook onder rekenen. Platanus x hispanica is een kruising en in feite verkeerd benaamd, als we deze nu zouden benamen kreeg hij beslist drie namen, net als de Alnus x speathii 'Speath', ook een plant met drie namen die zich in de praktijk bewezen heeft. Het succes van een boom hangt van vele factoren af en de juiste keus boom voor die bepaalde plaats is zeer belangrijk. De stelling over bomen met drie namen zegt mijns inziens dat de sortimentskennis van vele boomdeskundigen niet is afgestemd op de mogelijkheden van het thans gekweekte sortiment. Jammer en tijd om hier iets aan te doen.
(Ouderkerk aan den IJssel, juni 2009).
©Foto’s en teksten: Mari’an van Loon en Maarten van Atten
Maarten H.van Atten
Gesina van der Molenstraat  3
2401 MD Alphen aan den Rijn
0172-769159/06-22072525
[email protected]
Foto





















































































































Powered by Create your own unique website with customizable templates.